Τι είναι το κυνήγι;

Τι είναι αυτό που σπρώχνει εμένα και τόσους άλλους στο να αψηφήσουμε τις αντιξοότητες, να αδιαφορήσουμε για τον ίδιο μας τον εαυτό και να χαθούμε, με κάθε τρόπο και με κάθε τίμημα, σε κάποιο δάσος, σε κάποια βουνοκορφή για να αναζητήσουμε, να συναντήσουμε και να σκοτώσουμε το θήραμα; Ποια ακατανίκητη δύναμη ή ποιο ανομολόγητο πάθος κρύβεται πίσω από αυτές τις πράξεις μας;

Παρ’ όλη τη ραγδαία ανάπτυξη των επιστημών τα τελευταία χρόνια και την αλματώδη ανάπτυξη της γενετικής, το κυνήγι και τα βαθύτερα αίτια που ωθούν το σύγχρονο άνθρωπο σε αυτό, καλύπτονται ακόμη από ένα πέπλο μυστηρίου. Κανείς δεν μπορεί να απαντήσει με βεβαιότητα σε ένα ερώτημα που, κατά τα άλλα, μοιάζει τόσο φυσικό, αν και είμαι βέβαιος ότι βασανίζει καθημερινά χιλιάδες, αν όχι εκατομμύρια, κυνηγούς. Γιατί λοιπόν κυνηγάμε και τελικά τι είναι το κυνήγι; Είναι το κυνήγι ένα απλό ανθρώπινο πάθος;

Πρόκειται απλά για ένα πάθος όπως η χαρτοπαιξία, η ζήλια, η εκδίκηση, ο έρωτας και τόσα άλλα από αυτά που βασανίζουν χιλιάδες ανθρώπους, το οποίο μας τυφλώνει και δεν μπορούμε να δούμε την αλήθεια; Ο κυνηγός μπορεί συχνά να συμπεριφέρεται και να μοιάζει με έναν παθιασμένο άνθρωπο και το κυνήγι πολλές φορές μπορεί να πάρει τη μορφή και την ένταση του πάθους. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις των οικογενειών που έχουν διαλυθεί εξ αιτίας του, ούτε είναι ασήμαντος ο αριθμός των ανθρώπων που τους απορρόφησε τόσο πολύ που έχασαν κάθε άλλο ενδιαφέρον από τη ζωή τους. Ωστόσο, τα παράδοξα που συνοδεύουν το κυνήγι δεν θα μπορούσαν να εξηγηθούν με έναν τόσο απλοϊκό συλλογισμό.

Οι ρίζες του κρύβονται στο ασυνείδητο

Τα πάθη είναι φορτισμένες με ενέργεια παρορμήσεις που δίνουν νόημα στις ζωές των ανθρώπων και είναι εξαιρετικά ισχυρά συναισθήματα, πλην όμως είναι κοινά για όλους τους ανθρώπους και δεν αφορούν μια μικρή μειοψηφία αυτών, δεν αφορούν δηλαδή μόνον τους κυνηγούς. Είναι επίσης παρορμήσεις που δεν κρύβουν κάποια βαθιά ριζωμένη στον άνθρωπο κινητήρια δύναμη, όπως νομίζω ότι όλοι οι κυνηγοί θα συμφωνήσουν ότι κρύβει το κυνήγι. Επιπρόσθετα, το κυνήγι μπορεί να πάρει πολύ πιο ήπιες μορφές από αυτές του πάθους ή ακόμη και να εξαφανισθεί για κάποιους ανθρώπους που άλλοτε το λάτρεψαν, αλλά με το πέρασμα των χρόνων έπαψαν πια να το επιζητούν. Σε κάθε περίπτωση είναι νομίζω προφανές ότι το κυνήγι, αν και μπορεί να πάρει μια τέτοια μορφή, εντούτοις δεν είναι ένα απλό πάθος, όπως τόσα άλλα, αλλά κάτι πολύ περισσότερο, κάτι ανεξιχνίαστο που οι ρίζες του πιθανότατα κρύβονται βαθιά σε αυτό που πολλοί ονομάζουνε «σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού», δηλαδή στο ίδιο το ασυνείδητο του ανθρώπου.

Μήπως ο κυνηγός γίνεται και δεν γεννιέται;

Υπάρχουν και μια σειρά άλλων περιβαλλοντικών παραγόντων που θα πρέπει να λαμβάνονται σοβαρά υπόψη εάν θέλουμε να προσεγγίσουμε όσο τον δυνατόν σωστότερα την κυνηγετική συμπεριφορά, όπως και κάθε άλλη ανθρώπινη συμπεριφορά, και οι οποίοι ασφαλώς διαδραματίζουν ένα πολύ σημαντικό ρόλο στο να γίνει κάποιος κυνηγός. Το κυνήγι συνδέεται αναπόσπαστα με την επαφή με τη φύση – μια βαθιά ανθρώπινη παρόρμηση – καθώς και με την περιπέτεια και με την επιδεξιότητα, την προσπάθεια ακόμη και το παιχνίδι, με αποτέλεσμα η γοητεία που ασκεί στο μυαλό ορισμένων παιδιών να είναι καθοριστική για τη διαμόρφωση του χαρακτήρα τους και ως ενηλίκων. Ιδιαίτερα οι παιδικές εμπειρίες έχουν μια εξέχουσα βαρύτητα στο να γίνει κάποιος κυνηγός και οι ειδικοί όταν προσπαθούν να εξηγήσουν οποιαδήποτε ανθρώπινη συμπεριφορά προσδίδουν όλο και μεγαλύτερη σημασία σε αυτά τα χρόνια.

Μένουν ακόμα πολλά να απαντηθούν

Παρ’ όλα αυτά, τα ερωτήματα τι είναι το κυνήγι και γιατί κυνηγάμε, αποτελούν πραγματικά τεράστια ερωτήματα που δεν θα μπορούσαν να αποδοθούν μόνο σε περιβαλλοντικούς παράγοντες. Όσοι έχουν βιώσει τα συναισθήματα του κυνηγού γνωρίζουν καλά ότι κάτι βαθύτερο κρύβεται πίσω από αυτή την πράξη τους. Όσες θεωρίες έχουν μέχρι σήμερα διατυπωθεί φαίνεται να κουβαλούν μόνον ένα κομμάτι της αλήθειας.

Η εμπειρία του κυνηγίου και τα συναισθήματα που βιώνει ένας κυνηγός, εξακολουθούν να περιβάλλονται από ένα πέπλο μυστηρίου που η επιστήμονες ακόμη δεν κατόρθωσαν να ξεδιαλύνουν. Ίσως γιατί μέχρι σήμερα κανείς δεν ασχολήθηκε σοβαρά μαζί τους. Ίσως γιατί απαιτείται συνδυασμένη προσπάθεια πολλών διαφορετικών ειδικοτήτων επιστημόνων για να εξηγηθεί σε βάθος η κυνηγετική συμπεριφορά ή ίσως απλά γιατί η προκατάληψη με την οποία αντιμετωπίζουν το κυνήγι στη σημερινή εποχή πολλοί επιστήμονες, δεν τους επέτρεψε να ψάξουν βαθύτερα ένα τέτοιο θέμα.

Απαντήσεις στο «Γιατί κυνηγάμε» φαίνεται να προϋποθέτουν την κατανόηση της εξέλιξης του ανθρώπινου είδους, την κατανόηση της προϊστορίας του και όχι της ιστορίας του, προκειμένου να δούμε ξεκάθαρα τον πραγματικό ρόλο που διαδραμάτισε το κυνήγι στη διαμόρφωση της δομής του εγκεφάλου του σύγχρονου ανθρώπου Homo sapiens, στη διαμόρφωση δηλαδή της ίδιας της υπόστασης του ανθρώπου.

Του Δασολόγου, Παναγιώτη Καμπούρογλου, πηγή: απόσπασμα από το περιοδικό “ΚΥΝΗΓΟΣ & ΦΥΣΗ”